Stacja Uzdatniania Wody “Zawada”
Woda powierzchniowa z ujęcia brzegowego z rzeki Obrzycy jest wstępnie odcedzana na kratach i sitach o wielkości oczek odpowiednio 2 cm i 2 mm. Następnie pompowana do odległej o 10 km Stacji Uzdatniania Wody w Zawadzie, gdzie jest poddawana cedzeniu na mikrositach o wielkości prześwitów 10 mikrometrów (0,01mm).
Procesy napowietrzania wody z ujęć podziemnych, koagulacji zmieszanej wody powierzchniowej i podziemnej oraz sedymentacji zawiesin po koagulacyjnych od roku 2016 przebiegają w nowym obiekcie (zmodernizowanym budynku „Starej Filtrowni”).
Do budynku tego zostały doprowadzone osobnymi rurociągami woda podziemna i woda z ujęcia powierzchniowego po oczyszczeniu w mikrositach. Proces uzdatniania realizowany jest w dwóch identycznych ciągach technologicznych.
Proces napowietrzania wody podziemnej odbywa się w 4 kaskadach z wymuszonym przepływem powietrza. Woda po napowietrzaniu spływa do 2 zbiorników kontaktowych, następnie przelewem przepływa do komór szybkiego mieszania. Do komór tych doprowadzona jest również woda powierzchniowa i reagenty: koagulant, okresowo węglan sodowy oraz zawracany osad pokoagulacyjny. W komorach szybkiego mieszania mieszadła szybkoobrotowe mieszają obie wody i wprowadzone reagenty.
Do koagulacji stosuje się reagent typu: chlorek poliglinu. Węglan sodowy stosowany jest w razie potrzeby do korekty odczynu wody.
Woda zmieszana z reagentami przepływa do dwóch szeregowo połączonych komór w których podlega wolnemu mieszaniu. Woda z wytworzonymi kłaczkami pokoagulacyjnymi przepływa do komór osadników i napływa do przestrzeni klarowania. W pierwszej części osadników proces klarowania odbywa się jak w osadnikach poziomych. W drugiej części osadników zamontowano separatory lamella zbudowane w formie pakietów lamellowych zintegrowanych z systemem koryt odbiorowych. Osad zbierający się na dnie komór zgarniany jest do lejów osadowych przy pomocy zgarniaczy mechanicznych pracujących ruchem posuwisto-zwrotnym. Z lejów osadowych osady odpływają grawitacyjnie do kolektora ścieków technologicznych. Ścieki technologiczne kierowane są na eksploatowane dotychczas laguny osadowe.
Do wody kierowanej z osadników w kierunku filtrów możliwe jest dawkowanie węglanu sodowego w celu korekty pH. W budynku filtrowni woda jest dodatkowo oczyszczana pylistym węglem aktywnym dawkowanym w formie zawiesiny do komór napływowych filtrów pośpiesznych.
Kolejnym etapem w procesie uzdatniania wody jest filtracja na filtrach pospiesznych otwartych. Zachodzą tam procesy fizyczne (usuwanie zawiesin), chemiczne (katalityczne utlenienie żelaza i manganu) i biologiczne (przetwarzanie form azotu i związków organicznych). Po filtrach piaskowych woda oczyszczana jest dodatkowo na drugim stopniu filtracji na filtrach dolomitowych, w których złożem jest aktywowany dolomit (CaCO3*MgO).
Do wody wpływającej do zbiornika wody czystej dawkowany jest dezynfekant – roztwór dwutlenku chloru. Środek dezynfekcyjny dozowany do wody ma na celu niedopuszczenie do namnażania się drobnoustrojów w sieci wodociągowej.
W razie potrzeby możliwe jest dawkowanie roztworu sody kalcynowanej (Na2CO3) w celu uzyskania wody stabilnej (bez agresywnego CO2). Wyłącznym celem tego zabiegu jest zminimalizowanie korozyjności wody i wtórnego zanieczyszczenia wody w miejskiej sieci wodociągowej.
Procesy oczyszczania wody w SUW Zawada po przeprowadzonej modernizacji przedstawiono na rysunku.
Przeciętna ilość wody uzdatnianej na SUW w Zawadzie wynosi obecnie ok. 20 000 m3/d. Woda pitna przesyłana jest do miejskiej sieci wodociągowej dwoma rurociągami: Ø 500 oraz Ø 800 mm.
Woda pitna z SUW Zawada spełnia wszelkie aktualne wymogi stawiane przepisami krajowymi jak i przepisami Unii Europejskiej.
Stacja Uzdatniania Wody “Zacisze”
Stację Uzdatniania Wody “Zacisze” oddano do użytku 1 sierpnia 2008r.
Ujmowana tutaj woda charakteryzuje się ponadnormatywną ilością związków żelaza (0,8 – 1,0 mgFe/dm3) i manganu (0,2 – 0,3 mgMn/dm3), których usuwanie z wody prowadzone jest w układzie technologicznym składającym się z następujących elementów:
- napowietrzanie ciśnieniowe ze zbiornikiem reakcji;
- jednostopniowa filtracja w filtrach ciśnieniowych przez warstwę złoża piaskowo – katalitycznego (braunsztyn);
Ponadto w układzie technologicznym umieszczono:
- dezynfekcję wody NaClO;
- układ do ewentualnej korekty pH (Na2CO3);
- układ do ewentualnego chemicznego utleniania żelaza i manganu za pomocą roztworu KMnO4.
Woda ze studni głębinowych w chwili wpływania na SUW traktowana jest powietrzem. Tlen zawarty w powietrzu ma zadanie utlenić rozpuszczone związki żelaza (II) i manganu (II) do związków nierozpuszczalnych. Powyższy proces prowadzony jest w zbiorniku reakcji (czas przetrzymania ok. 4 min.). Stąd woda trafia na 4 automatyczne filtry zamknięte o średnicy 2,8 m wypełnione złożem wielowarstwowym (piasek, braunsztyn). Po filtrach woda kierowana jest do zbiorników wody czystej o łącznej objętości 1200 m3, a stąd wodę pobierają pompy sterowane falownikiem i tłoczą do sieci w zachodniej i centralnej części miasta.Obszar ten charakteryzuje się niewielkim zróżnicowaniem w ukształtowaniu terenu, co pozwala na zasilanie bezpośrednie z pompowni SUW Zacisze. Duża zmienność wysokościowa terenu miasta powoduje trudności w rozszerzeniu grupy konsumentów zaopatrywanych z tej stacji. Wiąże się to z budową dodatkowych przepompowni, które podwyższałyby ciśnienie w sieci i umożliwiłyby dostarczenie wody z tej stacji do odbiorców wyżej położonych. (między innych dlatego wybudowano pompownię strefową “Kraljevska”). Przeciętna ilość wody uzdatnianej w SUW “Zacisze” wynosi obecnie ok. 3000 m3/d.
Orientacyjny zasięg terytorialny wody dostarczanej przez SUW Zacisze
Woda pitna z SUW “Zacisze” spełnia wszystkie aktualne wymogi stawiane przepisami krajowymi, jak i przepisami Unii Europejskiej.