W XII wieku mieszkańcy osady położonej na północnym stoku Wału Zielonogórskiego, a później miasta czerpią wodę wprost z potoku Łącza, a także z pobliskich źródeł i strumieni. Pierwsza wzmianka o istnieniu “wodociągu” w mieście pochodzi z roku 1475; władze miejskie domagają się wówczas odszkodowania od kapitana von Sohr za uszkodzony przez wojsko wodociąg. XVI-XVII wiek to lata rozbudowy istniejącej sieci wodociągowej (koryta, drewniane rurociągi, kasty – z których woda była czerpana). Koszty rozbudowy oraz koszty utrzymania sieci ponoszą władze miejskie.
| W XVIII i XIX wieku następuje dalsza rozbudowa rozproszonego systemu ujęć i sieci wodociągowych. Nadzór nad siecią sprawował rurmistrz, zatrudniony przez władze miejskie. Rurociągi drewniane sukcesywnie zastępowano ceramicznymi, porcelanowymi a od 1832 żeliwnymi.
By ujmować coraz większą ilość wody sięgano po nią coraz głębiej; studnie kopano, później wiercono. Budowano zbiorniki, by nocą gromadzić w nich wodę. Zasoby wód podziemnych na terenie miasta były jednak ograniczone. Zdarzało się, że podczas suszy wysychały w mieście stawy, strumienie a nawet studnie. |
W roku 1875 powołano Zakład Wodociągów Miejskich celem rozwiązania narastającego problemu zaopatrzenia miasta w wodę pitną. Zasadnicza przebudowa systemu następuje w latach 1875-1878, wybudowano wówczas zbiornik terenowy o poj. 430 m3 zaopatrujący grawitacyjnie miasto w wodę, 8 studni i główną sieć rozdzielczą z żeliwa.
 |
Poszukiwania nowych terenów wodonośnych doprowadziły do odwiercenia (1899) nowych studni i wybudowania w najwyższym punkcie obszaru miasta zbiornika terenowego o pojemności 1 000 m3 oraz pompowni parowej. Kolejne ujęcie wody rusza w roku 1926 przy dzisiejszej ul. Botanicznej. W roku 1928 oddano do użytku stację odżelaziaczy o wydajności 160 m3/h oraz zbiornik wieżowy o pojemności 300 m3. Rozwijające się miasto potrzebowało jednaj coraz więcej wody. Poszukiwano źródeł dobrej wody głównie na terenie miasta. Wystarczających ilości wody z nowych ujęć nie dało się jednak uzyskać.
Sięgnięto więc po zasoby wód podziemnych Pradoliny Odry. Powstało wówczas (1966) ujęcie lewarowe i stacja uzdatniania wody w Zawadzie (1968). Szybki spadek wydajności studni ujęcia lewarowego, rosnąca liczba mieszkańców rozwój przemysłu wymuszają kolejne posunięcie – sięgnięcie po wody powierzchniowe. Rusza ujęcie (1975) na rzece Obrzycy, rozbudowano SUW w Zawadzie (1971-76, 1979-89, 1994) o urządzenia do uzdatniania wód powierzchniowych. |
|
Wieża przy ul. Kordiana (nieczynna)
|
Dziś ujmujemy, uzdatniamy i przesyłamy wodę dla 140 tys. miasta z trzech źródeł: rzeki Obrzycy, ujęcia lewarowego i studni głębinowych na terenie miasta.
Kalendarium
| Data | Rys historyczny rozbudowy infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej w Zielonej Górze wraz z historią rozwoju „zielonogórskich wodociągów” |
| XII w. | Mieszkańcy osady, a później miasta czerpali wodę wprost z potoku Łącza, a także z pobliskich źródeł i strumieni. |
| XIII-XV w. | Woda systemem koryt była dostarczana do niewielkich zbiorników w centrum miasta, skąd czerpią ją mieszkańcy |
| 1475 r. | Pierwsza wzmianka o istnieniu wodociągu w mieście; władze miejskie domagały się odszkodowania od kapitana von Sohr za uszkodzony przez wojsko wodociąg . |
| XVI-XVII w. | Rozbudowa sieci wodociągowej (studnie, drewniane koryta i rurociągi, kasty z których czerpano wodę), koszty rozbudowy i utrzymania poniosły władze miejskie. |
| XVIII-XIX w | Nastąpiła rozbudowa rozproszonego systemu ujęć i sieci wodociągowych, zastępowano rury drewniane ceramicznymi, porcelanowymi, a od 1832 roku żeliwnymi. |
| 1875 r. | Powołanie Zakładu Wodociągów Miejskich. |
| 1875 r.-1878 r. | Nastąpiła zasadnicza przebudowa układu zasilania miasta w wodę: budowa zbiornika terenowego o pojemności 430 m3, zasilanego 8 studniami, głównych rurociągów zasilających grawitacyjnie miasto. |
| 1886 r. | Pierwsze zastosowanie maszyny parowej do napędu pompowni wody przy ul. Strzeleckiej. |
| 1899 r. | Oddanie do użytku zbiornika terenowego o pojemności 1000 m3 przy ul. Kordiana oraz nowej pompowni parowej z ujęciem wód podziemnych przy ul. Nowej. |
| 1921 r. | Rozpoczęto budowę miejskiej kanalizacji ogólnospławnej, przebudowano potoku Łącza w główny kolektor odprowadzający ścieki z terenu miasta. |
| 1923 r. | W pompowniach i ujęciach zastosowano pompy z silnikami elektrycznymi. |
| 1926 r. | Uruchomiono nowe ujęcie wód podziemnych przy dzisiejszej ul. Botanicznej, skąd woda przetłaczana była do zbiornika terenowego przy ul. Kordiana |
| 1928 r. | Oddano do użytku stację odżelaziaczy o wydajności 160 m3/h i zbiornika wieżowego o pojemności 300 m3 przy ul. Kordiana. |
| 1929 r. – 1938 r. | Przebudowano kolektor główny, kanalizowano miasto, budowano oczyszczalnię. |
| 1934 r. | Uruchomiono miejską oczyszczalnię ścieków przy ul. Foluszowej o przepustowości 19 500 m3/d. |
| Od 1945 r | Infrastrukturą wodociągową i kanalizacyjną zarządzała firma Gazownia i Wodociągi Miejskie. |
| 1951 r. | Oddzielono od Gazowni – Wodociągi i włączono je do Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. |
| 1956 r. | Utworzono Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. |
| 1966 r.-1968 r. | Wybudowano lewarowe ujęcie wód podziemnych ze Stacją Uzdatniania Wody w Zawadzie /SUW/ o wydajności 18 000 m3/d, magistrali dosyłowej DN500, pompowni i zbiorników na terenie miasta. |
| 1975 r. | W związku z reformą administracyjną poprzez połączenie utworzono Państwowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. |
| 1971 r.-1976 r. | Rozbudowano SUW w Zawadzie o urządzenia do uzdatniania wód powierzchniowych oraz magistral DN800 |
| 1975 r. | Uruchomiono ujęcie i pompownię wód powierzchniowych na rzece Obrzycy o wydajności 62 000 m3/d |
| 1979 r.-1989 r. | Nastąpiła rozbudowa i modernizacja SUW w Zawadzie, pompowni, zbiorników i rurociągów magistralnych na terenie miasta. |
| 1991 r. | Przekształcono przedsiębiorstwo w zakład budżetowy pod nazwą Zakład Wodociągów i Kanalizacji. |
| 1991r. | Zastosowano filtry dolomitowe na SUW w Zawadzie. |
| 1994 r. | Uruchomiono stację mikrosit na SUW w Zawadzie. |
| 2000 r. | W procesie produkcji wody zastąpiono chlor – do dezynfekcji wody – dwutlenkiem chloru. |
| 2004 r. | Dnia 01 lipca 2004 r. nastąpiło przekształcenie zakładu budżetowego w jednoosobową Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Gminy, zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem KRS: 0000211506, pod firmą „Zielonogórskie Wodociągi i Kanalizacja” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością |
| 2004 r. | Firma otrzymała Złoty Certyfikat “Przedsiębiorstwo Fair Play”. |
| 2004 r. – 2010 r. | Nastąpiła Realizacja projektu pn. „Gospodarka ściekowa na terenie Zielonej Góry i Świdnicy – ETAP I” |
| 2006 r. | Wprowadzono utlenianie pośrednie i nowy koagulant w procesie uzdatniania wody na SUW w Zawadzie. |
| 2006 r. | Uzyskano tytuł: Lider Rynku – Najlepsza Firma w Polsce w zakresie poboru i uzdatniania wody. |
| 2007 r. | Przejęto w użyczenie majątek zlikwidowanej Oczyszczalni Ścieków „Łącza” Spółka Wodna w Zielonej Górze z siedzibą w Łężycy, w tym oczyszczalni ścieków, kolektora dosyłowego, kolektora odprowadzającego oczyszczone ścieki, suszarni osadów ściekowych oraz pracowników . |
| 2006r., 2007 r., 2008 r. | Firma otrzymała Certyfikaty: Firma Przyjazna Środowisku. |
| 2008 r. | Wybudowano Stację Uzdatnia Wody Zacisze, dostarczającą wodę pitną dla mieszkańców zachodniej części miasta. |
| 2010 r.-2013 r. | Nastąpiła realizacja Projektu „Uzbrojenie Lubuskiego Parku Przemysłowego” ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 -2013. |
| 2009 r.- 2013 r. 2013 r.- 2015 r. |
Zrealizowano przedsięwzięcia dofinansowane z Funduszu Spójności POIiŚ 2007 – 2013 pn.: „Gospodarka ściekowa na terenie Zielonej Góry – Etap II” „Gospodarka ściekowa na terenie aglomeracji Zielona Góra – Etap III”. |
| 2015 r. | Wraz z połączeniem Miasta Zielona Góra z Gminą Zielona Góra o statusie wiejskim, z dniem 01 kwietnia 2015 r. „Zielonogórskie Wodociągi i Kanalizacja” Sp. z o.o. stała się w 100% własnością Miasta Zielona Góra i przejęła obowiązki świadczenia usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków dla wszystkich mieszkańców połączonej podstawowej jednostki samorządu gminnego tj. Miasta Zielonej Góry. |
| 2015 r. | Na SUW Zawada – nastąpiła modernizacja procesu uzdatniania produkcji wody wybudowano nowe obiekty: napowietrzania wody, koagulacji i sedymentacji, instalacji węgla pylistego. |
| 2015 r. | Nastąpiła realizacja Projektu „Budowa systemu informacji przestrzennej (GIS) w ramach Funduszy Strukturalnych Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 -2013. |
| 2016 r. | Spółka otrzymała Tytuł finalisty Konkursu Modernizacja Roku 2015 za modernizację Pompowni wody przy ul. Sulechowskiej. |
| 2016 r. – 2017 r. | Zrealizowano Projekt pn. „Budowa kanalizacji deszczowej na os. Czarkowo w ul. Łężyca – Budowalnych w Zielonej Górze” przy dofinansowaniu UE |
| Od 2018 r. | Rozpoczęto realizację Projektów: „Gospodarka ściekowa na terenie aglomeracji Zielona Góra – Etap IV” oraz Gospodarka ściekowa na terenie aglomeracji Zielona Góra – Etap V, ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020. |
| Od 2019 r. | Ro Rozpoczęto realizację Projektu „Uporządkowanie gospodarki wodami opadowymi na obszarze Aglomeracji Zielona Góra – etap I”. |
Źródło: Informacje „Zielonogórskie Wodociągi i Kanalizacja” Sp. z o.o., dokumentacja źródłowa.